Iedereen heeft verwachtingen, vaak zonder dat we er bewust bij stilstaan. We verwachten dat het leven voorspelbaar verloopt, maar de realiteit pakt vaak anders uit. Dit kan leiden tot teleurstellingen, stress en zelfs fysieke klachten. Door het begrijpen en loslaten van onrealistische verwachtingen, kun je teleurstellingen verminderen en beter in het moment leven.
In dit artikel leg ik uit hoe onze verwachtingen ontstaan, hoe ze ons dagelijks leven beïnvloeden en wat je kunt doen om een flexibele mindset te ontwikkelen. Je leert hoe je gezondere verwachtingen kunt stellen en hoe je beter kunt omgaan met tegenslagen, waardoor je meer innerlijke rust ervaart.
Waarom hebben we als mens verwachtingen?
Verwachtingen zijn verbonden met ons mens-zijn. Al vanaf onze jonge leeftijd ontwikkelen verwachtingen zich op basis van wat we meemaken, wat ons geleerd wordt, in welk milieu je opgroeit en wat er tegen je gezegd wordt. Ze helpen ons om de wereld om ons heen te begrijpen. Stel je voor dat je elke dag wakker zou worden zonder enig idee wat er gaat gebeuren; dat zou overweldigend zijn.
Verwachtingen komen voort uit ervaring, sociale normen en persoonlijke wensen. Vaak vormen we ze onbewust, gebaseerd op wat we als normaal zien of wensen.
De functie van verwachtingen
Verwachtingen spelen een belangrijke rol in ons psychologische welzijn. Ze helpen ons richting te geven aan ons leven en zorgen voor motivatie. Maar verwachtingen kunnen ook een valkuil zijn. Wanneer de realiteit niet aan onze verwachtingen voldoet, ontstaat er vaak teleurstelling. Dit kan leiden tot frustratie, stress en fysieke klachten zoals hoofdpijn of vermoeidheid.
Verwachtingen hebben dus een dubbele rol: aan de ene kant helpen ze ons doelen te stellen en vooruitgang te boeken, maar aan de andere kant kunnen ze ons ook ongelukkig maken als ze te hooggespannen zijn of niet realistisch blijken.
Realistische versus onrealistische verwachtingen
Niet alle verwachtingen zijn slecht. Gezonde verwachtingen helpen ons om te groeien en doelen te bereiken. Maar wanneer verwachtingen onrealistisch zijn, kunnen ze een bron van constante teleurstelling en frustratie worden. Vraag jezelf regelmatig af: "Is deze verwachting realistisch?" en "Wat kan ik doen als dingen anders lopen dan verwacht?"
Controle
Het loslaten van verwachtingen is moeilijk, omdat ze zo diep vastzitten in ons denken. Ze geven houvast en helpen om de controle te houden. Dat denken we. We willen als mens graag controle houden over ons leven en wat er gebeurt. Verwachtingen versterken ons idee van controle. Als dingen anders lopen dan we hopen, kan dat beangstigend zijn en het gevoel geven dat we de grip verliezen.
Lees ook: Controle loslaten: 4 praktische oefeningen
Social media
Een andere factor die onze verwachtingen beïnvloedt, is social media. We worden constant geconfronteerd met beelden van het perfecte leven: mooie vakanties, afgetrainde lichamen, gelukkige gezinnen en succesvolle carrières. Deze nep-realiteit zorgt ervoor dat we onbewust onze eigen verwachtingen steeds verder opschroeven en hoger bijstellen. Dit kan leiden tot teleurstelling wanneer ons eigen leven niet lijkt op de beelden van social media.
Social media voeden onrealistische verwachtingen, wat kan leiden tot meer teleurstellingen wanneer onze werkelijkheid hier niet aan voldoet.
Lees ook: Zelfvertrouwen vs. Op jezelf leren vertrouwen
Teleurstellingen
Oké, nu we de functie van verwachtingen beter snappen, gaan we kijken naar teleurstellingen. Verwachtingen en teleurstellingen hebben namelijk veel met elkaar te maken. Teleurstellingen ontstaan wanneer de werkelijkheid niet overeenkomt met onze verwachtingen. Stel je voor dat je maanden hebt uitgekeken naar een vakantie, maar bij aankomst blijkt het hotel verre van wat je had gehoopt. Dat gevoel van teleurstelling komt voort uit het feit dat je verwachting niet strookte met de realiteit. Hoppa, daar is je teleurstelling.
Een teleurstellend gevoel komt omdat het beeld van hoe dingen zouden moeten gaan niet overeenkomt met hoe ze werkelijk zijn. Deze mismatch leidt tot ontevredenheid en teleurstelling. Het kan ook gebeuren dat we onszelf de schuld geven van iets dat we niet kunnen controleren, wat de teleurstelling nog erger maakt.
Hoe kun je teleurstellingen verminderen?
Hierbij wat tips:
- Stel realistische verwachtingen: dit betekent dat je eerlijk kijkt naar wat haalbaar is en je niet laat leiden door perfecte plaatjes op sociale media.
- Wees flexibel: de realiteit is vaak anders dan je verwacht. Door flexibeler te zijn, zul je merken dat je minder snel teleurgesteld raakt.
- Focus op wat je kunt controleren: je hebt geen controle over alles, maar wel over hoe je reageert op wat er gebeurt.
De impact op je gezondheid
Teleurstellingen hebben niet alleen invloed op je gemoedstoestand, maar ook op je fysieke gezondheid. Chronische teleurstellingen kunnen leiden tot stress, wat op zijn beurt een negatieve invloed heeft op je lichaam. Je kunt last krijgen van klachten zoals hoofdpijn, maagpijn, vermoeidheid en zelfs een verhoogde bloeddruk.
Wanneer je steeds tegen teleurstellingen in het leven aanloopt, is dit uitputtend. Mentale en fysieke uitputting ligt dan op de loer. Constant vechten tegen de realiteit zorgt voor constante stress. Dit noemen we chronische stress en dat is echt killing. Uiteindelijk zal dit leiden tot burn-outklachten.
Lees ook: 7 kruiden om je stress te verminderen
Hoe kun je dit voorkomen? Door realistische verwachtingen te stellen en te accepteren dat dingen anders kunnen lopen dan verwacht. Je zal merken dat je relaxter in het leven komt te staan en meer innerlijke rust krijgt.
Innerlijke rust
"Peace begins when expectation ends" - Sri Chinmoy
Dit is een quote van de spirituele leider Sri Chinmoy. Deze spreuk benadrukt dat innerlijke rust begint wanneer je stopt met vastklampen aan verwachtingen over hoe dingen zouden moeten zijn. Door verwachtingen los te laten, maak je ruimte voor wat er werkelijk gebeurt en verminder je teleurstellingen en frustraties.
Het loslaten van verwachtingen betekent niet dat je passief door het leven moet gaan. Integendeel, het vraagt juist om een actieve houding waarin je openstaat voor onverwachte dingen en gebeurtenissen in het leven. Dit kan door te leren meer in het moment te leven, zonder te veel te focussen op hoe dingen zouden moeten zijn. Meditatie, mindfulness en het oefenen van loslaten van controle helpen hierbij.
Lees ook: 7 voedingssupplementen om stress te verminderen
Aangepaste mindset
Een controlerende mindset met veel verwachtingen geeft je stress en fysieke klachten. Dat is een mindset die je niet verder helpt in het leven. Dus wat kun je beter doen? Een andere mindset aannemen en proberen. Een meer open en flexibele mindset. Want waarom niet zo’n mindset proberen? Je huidige mindset werkt ook niet lekker.
De realiteit is de realiteit. Ondanks al je wilskracht, kan de realiteit niet veranderd worden. Regen stopt niet zomaar omdat jij op vakantie bent, en die luide buren worden niet stil omdat jij dat verwacht. Wat wel kan veranderen, zijn je verwachtingen. Je mindset.
Focus, acceptatie en loslaten
In plaats van te hopen dat de buitenwereld zich aanpast aan jouw wensen, kun je werken aan een flexibele mindset. Dit betekent dat je leert omgaan met veranderingen, onzekerheden en tegenslagen.
Hoe doe je dat? Nou als volgt.
- Focus op het proces, niet het resultaat: streef je doelen na en geniet van de weg ernaartoe.
- Accepteer onzekerheden: het leven is nu eenmaal onvoorspelbaar. Door te accepteren dat je niet alles kunt controleren, maak je ruimte voor verrassingen en nieuwe kansen.
- Leer loslaten: dit kan door middel van meditatie of mindfulness. Het helpt je om minder vast te klampen aan verwachtingen en meer in het moment te leven.
- Minder verwachten van je omgeving: verlaag de verwachtingen die je hebt van je partner, familie en vrienden. Laat ze hun ding doen en focus op jezelf. Gaat je echt rust geven.
Lees ook: 8 gratis mindfulness oefeningen om tot rust te komen
Deze tips helpen je om echt te accepteren dat dingen nou eenmaal niet zo lopen als dat je zou verwachten of willen. Als je verwacht dat dingen niet altijd gaan zoals je wilt, sta je meer open voor wat er op je pad komt.
Het gevolg? Een gezondere en rustige mentale houding. Omdat je niet vastklampt aan een bepaalde verwachting, geeft het je meer rust en voorkom je dat je continu teleurgesteld wordt.
Elke dag een stapje vooruit
Verwachtingen loslaten is geen kwestie van een knop omzetten. Het is een proces dat tijd kost en oefening vergt. Begin klein: probeer elke dag bewust te zijn van je verwachtingen en kijk hoe je deze kunt bijstellen. Stap voor stap zul je merken dat je rustiger in het leven staat en minder snel teleurgesteld raakt. Werk dagelijks aan het loslaten van een verwachting en kijk waar je na een jaar staat.
Lees ook: Kaizen methode: kleine stappen, groot resultaat
Oefening: wat is mijn verwachting?
Tot slot wil ik je graag een oefening geven. Bewust zijn van je verwachtingen. Probeer je verwachtingen concreet te maken. Kruip in je gedachten en geef woorden aan je verwachting. Schrijf hem op en kijk er naar.
Vraag jezelf af:
- Is deze verwachting wel realistisch?
- Kan ik dit van mezelf verwachten?
- Zou je dit van een vriend(in) ook verwachten?
En stel jezelf daarna de vraag: "Wat kan ik doen als de werkelijkheid anders is dan verwacht?" Hiermee bereidt je jezelf al voor op een andere realiteit. Dit voorkomt (hopelijk) een teleurstelling.
Door dit regelmatig te doen, word je steeds beter in het loslaten van verwachtingen en het aanpassen aan wat er op je af komt. Het leven is vol onverwachte wendingen. In plaats van je vast te klampen aan verwachtingen, kun je leren om open te staan voor nieuwe dingen. Wie weet zijn ze veel mooier dan je ooit kunt verwachten.
Succes!
